Vleermuiskasten

Alle inheemse vleermuissoorten lopen zonder uitzondering wat betreft hun bestand gevaar en zijn acuut met uitsterven bedreigd! Vleermuizen zijn sinds 1936 wettelijk beschermd. Toch zijn ze tegenwoordig nog steeds bedreigd en deels zelfs op sommige plekken al verdwenen. Vooral bij deze groep dieren wordt duidelijk dat de enkele wettelijke bescherming geen effect heeft, wanneer geen gerichte, uitgebreide beschermingsconcepten in combinatie met soortenbeschermingsprojecten worden gestart.

vleermuissoorten – hoe lang nog?

Vleermuizen zijn qua aantal de op één na grootste groep binnen de zoogdieren, maar als enige in staat om actief te vliegen. Vleermuizen zijn geen vliegende muizen. Ze voeren de wetenschappelijke naam Chiroptera, d.w.z. handvleugeligen. Vleermuizen leven wereldwijd op bijna alle continenten op aarde; behalve op Antartica. Er zijn 800 verschillende soorten. In heel Duitsland konden tenminste 23 en in heel Europa 30 vleermuissoorten worden aangetoond.

Vleermuizen vestigen zich niet alleen in muren van huizen, maar ook in rustige, ruime dakconstructies. Een typische ‘huisvleermuis’ is bijv. de vale vleermuis, een ‘boomvleermuis’ zou de Bechsteins vleermuis zijn en een vertegenwoordiger van de ‘bosvleermuis’ is de rosse vleermuis.

Vleermuizen zijn dieren die erg van warmte houden. Daarom bevinden de verblijven zich meestal gericht naar het zuiden. SCHWEGLER vleermuiskasten zijn zwart gekleurd, omdat deze kleur warmte aantrekt. Lichte, zonnige plekken op bospaden, windworp- of kale vlakten, rustige lanen, grotere tuinen, kerkhoven e.v.m. zijn geschikt als leefruimte voor het ophangen van vleermuiskasten. Er moet worden gelet op een vrije, onbelemmerde aanvliegroute. Een zekere nabijheid tot water bij meren en beekjes blijkt steeds zeer positief te zijn. Omdat vleermuizen geneigd zijn om spontaan van verblijf te wisselen, moeten vleermuiskasten altijd in groepen van 3 tot 5 kasten met kleinere onderlinge afstanden worden opgehangen. De beste ophanghoogte is tussen 3 en 6 m. Zie hiervoor onder ‘Modelverdeelsleutel voor ophangen van vleermuiskasten’.

Renovatiewerkzaamheden, verbouwingsmaatregelen bij vleermuisverblijven in huizen of ook het schoonmaken van vleermuiskasten mogen niet vóór begin september worden uitgevoerd. Want pas vanaf dit moment verlaten de meeste vleermuizen hun zomerverblijven. Vleermuizen reageren verreweg gevoeliger dan vogels. Ook hier geldt net als bij de vogelnestkasten: eenvoudig uitwerpselen verwijderen, niet uitspuiten. Het beste kan het schoonmaken worden uitgevoerd met ons SCHWEGLER reinigingsinstrument,

Vleermuizen spelen in de natuurhuishouding een zeer belangrijke rol. Naast vogels en spinnen behoren vleermuizen tot de belangrijkste insectenverdelgers. Vleermuizen verlaten hun verblijven in de schemering. Zo verdelen o.a. vogels en vleermuizen heel praktisch hun taken. Vogels maken overdag en vleermuizen ‘s nachts jacht op ‘schadelijke insecten’!

Vleermuizen in en aan gebouwen

Vleermuizen hebben onze wijken en gebouwen allang met succes veroverd. Als minst opvallende onderhuurders treffen we ze vaak aan in dakconstructies, industriehallen, onder autowegbruggen, achter wandbekledingen en ook in kelders. Belangrijk daarbij is altijd de vrije toegang van buitenaf in de verblijven. Precies deze toegang wordt echter door de intussen noodgedwongen gebouwsaneringen in het kader van energiebesparing bouwkundig afgesloten of bij nieuwbouw wordt alles al zo ‘dicht’ gebouwd dat de dieren geen geschikte onderkomens meer vinden. Typische in gebouwen wonende vleermuissoorten zijn bijv. dwergvleermuis, laatvlieger, mopsvleermuis of franjestaart. Om aanwezige hangplekken te behouden of bij nieuwbouw en vervangende bouw van begin af aan verblijven aan te bieden, ontwikkelt SCHWEGLER al meer dan 30 jaar vleermuisverblijven voor aan- en inbouw in gebouwen. Zoals te zien op de pagina’s 40-45 zijn er vele intelligente en optisch aantrekkelijke oplossingen. Daarbij besteden wij naast de op het dier afgestemde opzet ook zeer veel aandacht aan de bouwtechnisch vakkundige uitvoering. Hier biedt houtbeton met zijn uitstekende eigenschappen de verreweg beste oplossing. Zo is een jarenlang succes zonder financiële nasleep gewaarborgd, wat de acceptatie bij opdrachtgevers, planners en ambachtslieden sterk verhoogt en uiteindelijk een duurzame natuurbeschermingsmaatregel garandeert.

Modelverdeelsleutel voor ophangen van vleermuiskasten

Vermelding van aantal bij een vleermuiskastaandeel van ca. 15% in combinatie met vogelnestkasten op een oppervlakte van ca. 10 ha.

Aantal Type (op 10 ha)

10          2F
10          2F met dubbele voorwand
10          2FN
10          1FF
4          1FD
3          1FS
2          1FW
1          1FFH

De hier aangegeven aanbevolen verdeling is een grof aanknopingspunt, bijv. bij aanvang van projecten voor vleermuisbescherming, wanneer andere kennis of adviezen ontbreken. Lokale en klimatologische verschillen, maar ook geografische verspreidingszwaartepunten van diverse soorten zullen de verdeelsleutel in de praktijk meestal behoorlijk sterk beïnvloeden. Deze dient daarom steeds individueel te worden aangepast aan de desbetreffende omstandigheden ter plaatse.

Na ca. drie tot vier jaar kan dan worden waargenomen welk kasttype het beste geschikt is voor de telkens inheemse vleermuissoorten. Dit kan regionaal sterk verschillen.